Pytania ogólne
- Czy jest gwarancja odzyskania przekazanych wpłat, jeśli instytucja finansowa poniesie stratę?
Ważną zasadą PPK jest „kryterium szczególnego bezpieczeństwa” dla inwestowanych pieniędzy. Zakłada ona m.in., że oferta funduszy inwestycyjnych musi być dopasowana do wieku uczestnika PPK. Chodzi o to, że wraz ze zbliżaniem się do 60. roku życia, polityka inwestycyjna będzie automatycznie zmieniała się w taki sposób, aby ograniczyć poziom ryzyka inwestycyjnego. Należy jednak zawsze brać pod uwagę, że inwestowanie wiąże się z ryzykiem, a środki zgromadzone w PPK nie są gwarantowane.
- Czy można zwiększyć lub zmniejszyć wysokość wpłat do PPK?
Zarówno pracownik, jak i pracodawca mogą w każdym czasie podjąć decyzję o zwiększeniu lub zmniejszeniu wysokości wpłat dodatkowych do PPK. W praktyce zmiany wysokości wpłat będą obowiązywać od kolejnego miesiąca. Wpłaty dodatkowe mogą być różnicowane przez pracodawcę ze względu na staż pracy lub na podstawie przyjętego regulaminu wynagrodzeń/ układu zbiorowego pracy.
- Czy można mieć kilka rachunków PPK?
Tak, pracownik może mieć kilka rachunków PPK. Należy pamiętać, że pracownik jest uprawniony do otrzymania tylko jednej wpłaty powitalnej oraz raz w roku dopłaty rocznej niezależnie od liczby posiadanych rachunków PPK.
- Czy wprowadzenie PPK to kolejna reforma emerytalna?
Nie. Ustawa o PPK nie wpływa na dotychczasowe elementy systemu emerytalnego, a jedynie poszerza jego możliwości. PPK to kolejny dobrowolny, prywatny sposób oszczędzania. Środki zebrane na indywidualnym koncie pracownika są wyłącznie jego własnością – mogą być w każdej chwili wypłacone i są dziedziczone. Państwo jedynie pomaga je pomnożyć poprzez przekazywanie wpłaty powitalnej i dopłat rocznych.
- Czy wpłaty do PPK przechodzą przez ZUS?
Nie, PPK to całkowicie odrębny od ZUS system oszczędzania na emeryturę. Wpłaty dokonywane do PPK, niezależnie czy finansowane przez zatrudniającego, zatrudnionego czy państwo, nie będą powiązane z ZUS poza wyjątkami określonymi w ustawie (por. art. 83 oraz art. 105 ustawy). Pracodawca przekazuje je bezpośrednio na rachunek uczestnika PPK prowadzony przez wybraną przez niego instytucję finansową.
- Czy wszystkie grupy zawodowe będą objęte PPK?
PPK obejmie wszystkich pracowników bez względu na wykonywany zawód. Uczestnikami PPK nie mogą być jednak funkcjonariusze służb mundurowych oraz sędziowie i prokuratorzy, którzy objęci są odrębnym systemem zaopatrzenia emerytalnego i nie odprowadzają składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe do ZUS.
- Kto dba o bezpieczeństwo środków w PPK?
Nadzór nad PPK w zakresie zgodności z prawem oraz interesem pracowników i pracodawców sprawuje Komisja Nadzoru Finansowego. Instytucje finansowe muszą spełnić szereg określonych ustawowo wymogów, by zostały dopuszczone do zarządzania środkami gromadzonymi w PPK. Oszczędnościami w PPK będzie mogła zarządzać tylko instytucja, która posiada odpowiednie doświadczenie opisane w ustawie.
Gromadzone środki będą inwestowane w fundusze zdefiniowanej daty, których polityka inwestycyjna w miarę zbliżania się pracownika do 60. roku życia będzie się automatycznie zmieniała w taki sposób, aby ograniczyć poziom ryzyka inwestycyjnego. Należy jednak zawsze pamiętać, że inwestowanie wiąże się z ryzykiem, a środki zgromadzone w PPK nie są gwarantowane.
Dla pracownika
- Co się stanie z pieniędzmi w PPK, gdy zmienię miejsce pracy?
Zmiana miejsca pracy nie oznacza rezygnacji z uczestnictwa PPK. Po zmianie pracodawcy można przenieść środki do PPK u nowego pracodawcy (jeżeli go posiada) lub pozostawić je w zarządzaniu instytucji finansowej, która obsługiwała PPK u dotychczasowego pracodawcy.
- Czy dziedziczone środki są opodatkowane? Czy ulegają jakimkolwiek potrąceniom?
Nie. Ustawa o PPK zwalnia z potrąceń i opodatkowania środki, które są dziedziczone w przypadku śmierci uczestnika PPK. Środki z PPK dziedziczy małżonek lub osoby uprawnione. Środki można przelać na PPK, IKE lub PPE lub zawnioskować o zwrot w formie pieniężnej.
- Czy Fundusze Zdefiniowanej Daty gwarantują jakąkolwiek stopę zwrotu lub czy jest gwarancja kapitału?
Wszystkie fundusze, również Fundusze Zdefiniowanej Daty, podlegają pod przepis ustawy o funduszach inwestycyjnych (…), która jasno wskazuje, iż fundusze inwestycyjne nie gwarantują osiągnięcia celu inwestycyjnego. Nie jest zatem ustawowo możliwe zagwarantowanie kapitału czy stopy zwrotu. TFI PZU ma jeden z największych zespołów zarządzających w Polsce z bardzo dużym doświadczeniem w zakresie inwestowania środków klientów. W TFI PZU są również wdrożone odpowiednie procedury obejmujące zarządzanie ryzykiem inwestycyjnym.
- Czy pobierane są opłaty w przypadku zmiany alokacji zgromadzonych środków na rachunku PPK między funduszami zdefiniowanej daty?
Nie. W funduszu zarządzanym przez TFI PZU zmiana alokacji jest bezkosztowa i nielimitowana.
- Czy pieniądze można wypłacić w każdej chwili?
Tak. Ustawa o PPK gwarantuje prywatność środków zgromadzonych na rachunku PPK, więc uczestnik w każdej chwili może dokonać zwrotu. Jednak najbardziej opłacalnym wariantem jest wypłata po 60. roku życia – wtedy nie traci się m.in. wpłaty powitalnej i dopłat rocznych.
Wypłata przed 60. rokiem życia wiąże się z :
- potrącenie należnego 19% podatku od zysków z oszczędności,
- przekazanie 30% wpłat finansowanych przez pracodawcę do ZUS,
- zwróceniem wszystkich dopłat ze środków publicznych. - Co się dzieje z wpłaconymi środkami w przypadku rezygnacji z uczestnictwa w PPK?Środki pozostają na koncie PPK, dalej pracują we właściwym subfunduszu zdefiniowanej daty i podlegają wypłacie po ukończeniu przez pracownika 60. roku życia. Pracownik w każdej chwili może dokonać wycofania środków w postaci tzw. zwrotu (z konsekwencjami podatkowymi, ZUS-owskimi i koniecznością zwrotu dopłat) lub dokonać wypłaty transferowej do innego PPK.
- Jakie są koszty uczestnictwa w PPK dla pracownika?
Kosztem uczestnictwa w PPK dla pracownika jest:
- podatek dochodowy od wpłaty podstawowej finansowanej przez pracodawcę (17% lub 32%)
- wpłata pracownika w wysokości 2% wynagrodzenia brutto.
Dla pracodawcy
- Czy można zmienić wybraną instytucję finansową?
Tak. Zgodnie z ustawą o PPK można podpisać umowę z inną instytucją finansową. Należy jednak pamiętać o spełnieniu warunków, które narzuca ustawa o PPK w przypadku chęci zmiany instytucji finansowej.
- Czy pracodawca może wypowiedzieć umowę o zarządzanie, jeśli nie zawarł jeszcze umowy o prowadzenie? W jaki sposób? Kiedy może zawrzeć umowę o zarządzanie z inną instytucją finansową?
Wypowiedzenie umowy o zarządzanie PPK przez podmiot zatrudniający musi być poprzedzone zawarciem przez podmiot zatrudniający nowej umowy o zarządzanie PPK z inną instytucją finansową, a ponadto zawarciem z tą instytucją finansową umowy o prowadzenie PPK w imieniu i na rzecz osób zatrudnionych.
- Czy pracodawca ponosi jakieś koszty prowadzenia PPK?
Największym kosztem po stronie pracodawcy związanym z prowadzeniem PPK \ jest finansowanie wpłaty do PPK (w części przypadającej zgodnie z ustawą o PPK na pracodawcę). Ponadto należy wziąć pod uwagę koszty systemów IT lub koszty kadrowe (obsługa PPK u pracodawcy).
- Czy umowa o zarządzanie PPK może zostać wypowiedziana przez pracodawcę i instytucję finansową?
Tak. Umowa o zarządzanie PPK może zostać wypowiedziana zarówno przez instytucję finansową, jak i przez podmiot zatrudniający. Ustawa o PPK zastrzega wyłącznie dla podmiotu zatrudniającego szczególne warunki, które powinien spełnić w przypadku wypowiedzenia umowy o zarządzanie PPK.
- Co się dzieje gdy pracodawca nie przekazuje wpłat do PPK w terminie?W sytuacji, kiedy pracodawca nie nalicza i nie odprowadza wpłat do PPK, naraża się na grzywnę w wysokości od 1 000 do 1 000 000 zł. Pracownik ma roszczenie o dokonanie zaległych wpłat. Roszczenie z tytułu wpłat przedawnia się po 5 latach od dnia kiedy stały się wymagalne.
- Czy pracodawca musi zawrzeć umowę o zarzadzanie PPK, jeśli wszyscy pracownicy złożyli deklaracje rezygnacji z wpłat?Umowę o zarządzanie PPK należy zawrzeć, ponieważ jest to wymóg ustawowy, ale w takim przypadku nie będzie trzeba zawierać umowy o prowadzenie PPK.
- Czy pracownicy mogą składać pracodawcy deklaracje rezygnacji z wpłat jeszcze przed zawarciem umowy o zarządzanie PPK?
Tak, pracownicy mogą składać te deklaracje w dowolnym terminie, więc również przed zawarciem umowy o zarządzanie PPK.
- Jakie są koszty prowadzenia PPK przez pracodawcę?
Głównym kosztem prowadzenia PPK jest finansowanie wpłat dla pracowników. Koszty związane z prowadzeniem PPK są kosztami uzyskania przychodów pracodawcy. Pracodawca musi zapewnić odpowiednie zasoby osobowe do obsługi PPK po stronie firmy i terminowe realizowanie obowiązków wynikających z ustawy o PPK.
- Kiedy trzeba naliczyć pierwsze wpłaty do PPK?
Pierwsze wpłaty do PPK naliczamy od pierwszego wynagrodzenia po zawarciu umowy o prowadzenie PPK i przekazujemy do instytucji finansowej do 15. dnia następnego miesiąca.